Eklemlerde farklı nedenlerle ortaya çıkabilen kıkırdak hasarı, özellikle diz ve kalça ekleminde zamanla aşınma, ağrı ve sonunda da kireçlenme olarak tanımlanan artroza sebep olur. Üstelik kıkırdak çok özel yapı oluğundan kıkırdak hücresi öldüğünde kendisini yenileyemez, kendi kendini iyileştiremez. Bu nedenle eklemlerdeki bu hasarı durdurmak ve ilerlemesinin önüne geçmek gerekir.
Kök hücre tedavisi, erken dönemde kıkırdak hasarlanması başlamış, ağrılı ekleme sahip ancak cerrahi için erken olan veya ameliyat olmayı istemeyen hastalarda, kıkırdak hasarının ilerlemesini azaltmak amacıyla kullanılan bir yöntemdir. Bununla birlikte, diz eklemi içinde eklem yüzlerinin birbirine sürtünmesini önleyip destek görevi gören menisküs yırtılmasında da kök hücre tedavisinden yararlanılmaktadır.
Kemik iliği veya yağ dokusundan alınıp hazırlanan kök hücreler, bir enjeksiyonla, diz içinde hasarlı ve hücre iyileşmesi beklenen yere verilir. Diz kıkırdağı hasarlanması durumunda, kök hücrelerin diz içine yayılmadan sadece hasarlı bölgede etki etmesi için, kollajen veya hyaluronic asit bazlı taşıyıcılarla hedefe yönelik etki göstermesi sağlanır. Kök hücre kişinin kendi hücreleri olduğu için tedavi amacında dokunun kendini iyileştirip yenilemesi amaçlanır.
Kök hücre vücutta bulunan tüm hücrelere dönüşme potansiyeli olan ana hücrelerdir. Embriyonik kök hücre ve yetişkin kök hücre olarak ikiye ayrılır. Yetişkinlerdeki kök hücreler, erişkin dokuları yenileyebilme yetisine sahiptir ve vücudun onarımında görev alır.
Kök hücre, yağ dokusundan ve kemik iliğinden elde edilir. Hücrelerin alınma işlemi, hastanın ağrı duymaması için hafif sedasyon ve lokal anestezi altında yapılır. Leğen kemiği veya göbekten alınan yağ dokusu içerisindeki kök hücreler steril koşullarda filtreleme ve ayrıştırma işlemine tabi tutulur. Yaklaşık 20 – 30 dakika süren kök hücre hazırlık işlemi sonrasında, elde edilen saf kök hücreler hastaya uygulanmaya hazır hale gelir.
Tedavinin başarısını arttıran ana etken doğru hasta seçimi ve kök hücrelerin uygun teknikle elde edilmesidir. Bununla birlikte hastaların kilo vermesi, düzenli egzersiz yapması gibi yasam tarzı değişiklikleri kök hücre tedavisinin uzun dönem etkisini artırmaktadır.
